Van oordeel naar rust.
In de hectiek van ons dagelijks leven worden we vaak geconfronteerd met oordelen. Deze vaak negatief getinte gedachten worden uitgesproken en blijven vaak nazinderen bij wie ze te horen krijgt. Wat doet oordeel met jou? Wat hakt er in en hoe ga je ermee om?

Een instinctieve reactie
Oordelen is een instinctieve reactie. Het is een manier waarop onze hersenen proberen te begrijpen en te categoriseren wat er om ons heen gebeurt. In veel gevallen is dit een nuttige reactie om snel beslissingen te nemen, maar in andere gevallen zorgt het ervoor dat we vast komen te zitten in negatieve patronen van gedachten en gevoelens. Wanneer we oordelen, vaak zonder er bewust van te zijn, zetten we onszelf in een staat van onrust, waar we ons gehaast, gefrustreerd of zelfs veroordelend voelen.
Waar komt die paraatheid vandaan?
Wanneer we oordelen, gaan we vaak in een automatische “vecht of vlucht” reactie. Ons brein heeft geleerd om situaties te beoordelen als goed of slecht, veilig of gevaarlijk, wat ons in een constante staat van paraatheid houdt. Dit betekent niet alleen dat we ons vaak gestrest voelen, maar het kan ons ook afleiden van de werkelijke situatie of het proces van zelfreflectie. Het oordeel creëert een scheidingslijn tussen wat er is en wat we denken dat er zou moeten zijn, wat de innerlijke rust in de weg staat.
De beweging naar loslaten
Het goede nieuws is dat we kunnen leren om deze automatische reacties te herkennen en er op een gezonde manier mee om te gaan. Door te begrijpen dat oordelen slechts gedachten zijn, kunnen we ruimte maken voor acceptatie. In plaats van te oordelen, kunnen we beginnen met observeren en accepteren wat er is — zowel bij onszelf als bij anderen.
Ruimte voor jezelf
Door je oordelen los te laten, creëer je ruimte voor innerlijke rust. Je zult merken dat je minder snel reageert vanuit stress of frustratie, en dat je jezelf en anderen meer accepteert zoals ze zijn. Dit bevordert niet alleen je mentale welzijn, maar ook je relaties met anderen.

De vraag die je jezelf kunt stellen, is: Waar gaat mijn oordeel over?
Gaat het over een onderwerp waar jij zelf moeite mee hebt? Kijk dan eens wat nodig is om hiermee aan de slag te gaan. Misschien heb je snel een oordeel over dingen zoals 'te laat komen', 'een ongezonde levensstijl', of zelfs over 'een cadeau dat je kreeg'. Wanneer we oordelen, komt dat vaak uit iets wat bij ons zelf speelt — het zijn als het ware spiegels van onze eigen normen en waarden. Het is belangrijk om te realiseren dat we niet allemaal op dezelfde golflengte zitten, en dat maakt ons menselijk. Onze verschillen kunnen ons verrijken, maar ook wrijving veroorzaken.
De tweede vraag die je jezelf kunt stellen: Raakt die persoon mij hierin?
Wat wil ik met die persoon afspreken rondom dit thema? Heeft dit oordeel werkelijk betekenis voor mijn relatie met deze persoon, of is het gewoon een persoonlijke frustratie die ik projecteer? Is het belangrijk voor mij om hierover te praten, en zal dit de relatie ten goede komen? Door deze vragen te stellen, kun je je bewust worden van wat je oordeel je eigenlijk probeert te vertellen. Het is cruciaal om te onderzoeken wat je oordeel echt betekent. Misschien vertelt het je dat je persoonlijke grenzen worden overschreden, of dat je niet jezelf kunt zijn in een bepaalde situatie. Als je ontdekt dat je oordeel voortkomt uit persoonlijke onzekerheden of onverwerkte emoties, kan dat een belangrijke kans zijn voor zelfreflectie en groei.
Wanneer de ander blijft vastzitten in onbegrip: hoe ga je om met deze lastige situatie?
Soms komt het erop neer dat je niet altijd kunt verwachten dat anderen jou begrijpen of je waarden delen. Het kan dan helpen om het gesprek op een open manier aan te gaan, maar zonder de verwachting dat iedereen jouw standpunt meteen zal overnemen. Soms is het loslaten van het oordeel en accepteren van het verschil in perspectief de weg naar meer innerlijke rust.

Charlotte Caron, psychotherapeut i.o.
Charlotte Caron is Maatschappelijk werker en studeert op vandaag een Postgraduaat Gestaltpsychotherapie. Deze therapiestroming, ook wel 'De therapie van het contact' genoemd gaat aan de slag met thema's waar jij op vandaag last van hebt: de relatie met jezelf, met je partner of familieleden, hoe je in het werk staat, enz. Gestalttherapie helpt je om bewust te worden van patronen en emotionele blokkades.
Charlotte geeft daarnaast training en psycho-educatie aan bedrijven en organisaties die werk maken van zelfzorg en teamzorg. Door middel van deze trainingen creëert ze ruimte voor persoonlijke groei en een gezonde werkcultuur, waarin medewerkers zich ondersteund en gehoord voelen.